Makale İçeriği
Tarhiyat Sonrası Uzlaşma Nedir?
Vergi mükellefleri tarafından, vergi idaresinin re’sen, idarece ve ikmalen tarh ettiği vergilere ait vergi ziyai cezaları ile belirlenen sınırı aşan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları hakkında (359. Madde ile 370/b maddeleri hariç) tarhiyat sonrası uzlaşma talep edilebilir.
Tarhiyat sonrası uzlaşmalarda vergi aslı 02.08.2024 tarihi itibariyle uzlaşma kapsamı dışına çıkarılmıştır. Önceki dönemlerde de vergi aslında uzlaşma yapılmıyordu ama 02.08.2024 tarihi itibariyle vergi aslı mevzuat olarak da kapsam dışına çıkarılmıştır.
Tarhiyat Sonrası Uzlaşmanın Hukuki Dayanağı
213 sayılı Vergi Usul Kanunun Ek 1. Maddesinde Tarhiyat Sonrası Uzlaşmanın şartları belirlenmiştir. Tarhiyat sonrası uzlaşma idari çözüm yoludur ve mükellef haklarından biridir.
Tarhiyat Sonrası Uzlaşma Başvuru Süresi
Uzlaşma konusu verginin matrah farkları itibariyle bölünebildiği durumlarda uzlaşma sadece toplam matrah farkının bu bölümüne isabet eden vergi kısmı için de yapılabilir. Uzlaşma talebi vergi ihbarnamesinin tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde yapılır.
Tarhiyat Sonrası Uzlaşmanın Kapsamı
213 sayılı Vergi Usul Kanunun Ek 1. Maddesinde göre tarhiyat sonrası uzlaşma için farklı şart ve mazeretlerden bahsedilmesine rağmen uygulamada kanun hükümlerine yeterince nüfuz edememe ve/veya vergi hatası gibi mazeretler aranmamakta ve hemen hemen yukarıda istisna edilen konular (359. Madde ile 370/b maddeleri hariç) hariç, her konuda tarhiyat sonrası uzlaşmadan yararlanılmaktadır. Tarhiyat öncesi uzlaşma ile tarhiyat sonrası uzlaşma farklı usul ve esaslara bağlanmıştır.
- Tarh edilmeyen cezalar için tarhiyat sonrası uzlaşma sağlanamaz; öncelikle tarhiyat olmalıdır.
- 213 sayılı Vergi Usul Kanunun 370/a maddesindeki durumlarda tarhiyat sonrası uzlaşma talep edilebilir.
- İkmalen, re’sen veya idarece tarh edilen vergi ziya cezalarında talep yapılabilir.
- Usulsüzlük cezalarında uzlaşma talep edilebilir.(2024 yılı için 33.000-TL üstündeki usulsüzlük cezaları)
- Vergi asılları, 02.08.2024 tarihinden itibaren uzlaşma kapsamı dışına çıkarılmıştır. Vergi asılları için uzlaşma talep edilemez.
Tarhiyat Sonrası Uzlaşma Süreci
- Vergi ceza ihbarnamesinin tebliğinden itibaren 30 gün içinde ilgili idareye uzlaşma için başvurulmalıdır.
- Uzlaşma günü belirlenir ve uzlaşma günü ilgili idareye gidilir.
- Uzlaşma komisyonu ile toplantı yapılır ve kesilen cezalar için anlaşılan oranlar için uzlaşılabilir.
- Uzlaşmanın temin edilemesi ya da vaki olmaması sonucunda tekrar uzlaşma talep edilemez.
Uzlaşmanın Sağlanamaması veya Reddedilmesi Durumu
- Uzlaşmanın temin edilemesi ya da vaki olmaması sonucunda tekrar uzlaşma talep edilemez.
- Uzlaşılmazsa mükellef cezalar için dava açabilir.
- Uzlaşma sağlanamazsa veya vazgeçilirse süresi içinde mükellef cezadan indirim talep edilebilir.
Sıkça Sorulan Sorular
1. Tarhiyat sonrası uzlaşma nedir?
Vergi idaresinin re’sen, idarece ve ikmalen tarh ettiği vergilere ait vergi ziyai cezaları ile belirlenen sınırı aşan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarında vergi idaresi ile belli indirim oranıyla uzlaşmadır.
2. Tarhiyat sonrası uzlaşmaya hangi cezalar girebilir?
- İkmalen, re’sen veya idarece tarh edilen vergi ziya cezaları,
- Usulsüzlük cezaları (2024 yılı için 33.000-TL üstündeki usulsüzlük cezaları)
3. Kaçakçılık fiillerinde uzlaşma mümkün müdür?
Hayır, Vergi Usul Kanunu’nun 359. Maddesindeki kaçakçılık fiilleri ile aynı Kanunun 370/b maddesindeki durum, uzlaşma kapsamında değildir.
4. Uzlaşma talebi için süre ne kadardır?
Uzlaşma için ceza ihbarnamesinin tebliğinden itibaren 30 gün için ilgili idareye başvurulmalıdır.
5. Uzlaşma başvurusu nasıl ve nereye yapılır?
Uzlaşma başvurusu cezası kesen idareye yapılır.
6. Uzlaşma gerçekleşirse cezalardan ne kadar indirim yapılır?
Normal cezalarda % 80’e kadar, sahte belge kaynaklı cezalarda ise azami % 75’e kadar indirim yapılabilir.
7. Uzlaşma talebinden vazgeçmek mümkün müdür?
Evet, uzlaşma tutanağı imzalanmadan önce mükellef uzlaşma talebini geri çekebilir veya uzlaşmaya gitmeyebilir.
