Şüpheli alacak kavramı
Şüpheli ticari alacaklar nedir ve şüpheli alacaklara karşılık ayırmak için hangi şartlar gerekir. Bu haktan hem bilanço esasına göre defter tutanlar hem de işletme esasına göre defter tutanlar yararlanabilir. Şüpheli alacaklar bu duruma düşmeleriyle tasarruf değeri üzerinden değerlenir ve pasifte karşılık hesabı açılır. Şüpheli ticari alacak ayırma ihtiyari bir uygulamadır. Bu konuda daha ayrıntılı bilgiye buradan ulaşılabilir.
- Teminatlı alacaklar ile kamu kurumlarından olan alacaklara karşılık ayrılamaz.
- Şüpheli hale gelip karşılık ayrılan alacaklar sonradan tahsil edilirse, tahsil edildikleri yılda kar ve zarar hesabına aktarılır.
- Şahsi kefalet verilmişse karşılık ayırabilmek için hukuki surecin başlatılması yeterli olmayıp, şahsi kefalete karşıda aynı takibin yapılıp bu ikinci takibinde semeresiz kalması gerekir.
- Garanti karşılıkları için karşılık ayrılıp dönem içinde gider yazılırsa, bu durum 323. Madde kapsamında kabul edilmez ve dönem sonu KKEG olarak beyannameye eklenir.
- İştiraklerden olan alacaklar için söz konusu alacakların mal ve hizmet satışından kaynaklanması durumunda karşılık ayrılabilir.
- Holdingler ya da diğer kurumlar kredi sağlanması veyahut kefalet gibi alacaklar için karşılık ayrılamaz.
Şüpheli ticari alacaklar nedir
Ticari kazanç ve zirai kazanç ile bunların idamesi ile alakalı olan mahkeme ya da icra safhasındaki alacaklar ile protesto edilmiş olan veyahut yazı ile bir kereden fazla talep edilmiş olan ve borçlu tarafından ödenmeyen 2022 yılı için 4000 TL’yi asmayan alacaklar şüpheli ticari alacak sayılır. 2022 yılı için belirlenen 4000 TL’lik tutar için avukatlık ücreti, noter masrafları, posta masrafları ve yargı harçlarının toplamı dikkate alınır.
Şüpheli ticari alacaklar yevmiye kayıtları
Şüpheli ticari alacaklar nedir ve alacağın şüpheli hale gelmesi halinde hangi kayıtlar yapılır. Şüpheli hale gelen alacaklar için aşağıdaki muhasebe kayıtları yapılır.
Alacağın şüpheli hale gelmesi:
…………../……………………..
128-Şüpheli Alacaklar Hesabı
120-Alıcılar Hesabı
……………../…………………
Dava açıldığında karşılık ayrılması:
………………/…………………………..
654-Karşılık Hesabı
129-Şüpheli Alacak Hesabı Karşılığı
…………………/…………………………
Kısmi tahsilat yapılması durumu:
……………………./…………………….
102-Bankalar Hesabı
129-Şüpheli Alacak Hesabı Karşılığı
654-Karşılık Hesabı
128-Şüpheli Alacaklar Hesabı
…………………../………………………
Tahsilat yapılmazsa aşağıdaki kayıt yapılır:
……………../………………………….
129-Şüpheli Alacak Hesabı Karşılığı
128-Şüpheli Alacaklar Hesabı
…………………/…………………………
Karşılık ayrılan tutarın tamamı tahsil edildiyse aşağıdaki kayıt yapılır:
………………………../…………………………..
102-Bankalar Hesabı
129-Şüpheli Alacak Hesabı Karşılığı
644-Konusu Kalmayan Karşılıklar Hesabı
128-Şüpheli Alacaklar Hesabı
…………………………./…………………………..