Mazottan Alınan Vergiler Nelerdir?
Mazottan alınan vergiler genelde ülkemizde spekülasyon konusudur. Mazotun ülkemizdeki fiyatını belirleyen en önemli olgu petrolün varil fiyatı ile döviz kurudur.
Benzin ve motorin fiyatları aşağıdaki formülle hesaplanmaktadır:
KDV Hariç Rafineri Satış Fiyatı=Gümrüksüz Rafineri Fiyatı+Özel Tüketim Vergisi+EPDK Payı
Gümrüksüz Rafineri Fiyatı: Akdeniz-İtalyan piyasasında yayınlanmış olan CIF değeridir.
EPDK Payı: tarafında alınan paydır. Bu pay siyah ürünler için ton başına (2,69-TL/Ton) 2069-TL’dir. Beyaz ürünlerde ise metreküp başına 2,54-TL’dir.
Dolayısıyla genel olarak fiyat oluşumu aşağıdaki gibidir:
KDV Hariç Rafineri Satış Fiyatı+KDV+Rafineri İşleme Karı+Dağıtım Şirketi Karı+İstasyon Karı
Not: ÖTV tek aşamada alınır; KDV ise her bir teslimde ayrı ayrı alınır.
Mazottan Alınan KDV
Mazottan alınan vergilerin birincisi 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunun 1.inci maddesine göre alınan KDV tutarıdır. Mazottan alınan KDV’nin oranı mezkûr kanunun 28’inci maddesine göre belirlenen kararnameye göre % 18’dir. KDV her aşamada alınan vergi olduğu için her satışta ayrı ayrı hesaplanır.
Mazottan Alınan ÖTV
4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunun 1’inci maddesi (a) bendine göre, I sayılı listedeki malların ithalatçıları ve rafineriler dâhil imalatçıları tarafından telsim edilmesinin ÖTV’ye tabi olduğu ve ayrıca aynı maddenin sonunda özel tüketim vergisinin tek aşamada alınacağı hüküm altına alınmıştır.
Yine, ÖTV Kanunun 11’inci maddesinin 1.fıkrasına göre, I sayılı listedeki mallar için belirlenen maktu vergilerin litre üzerinden alınacağı hüküm altına alınmıştır.
Buna göre, I sayılı listede bulunan mazot üzerinden alınan vergi 01.03.2022 tarihinden itibaren litre başına 2,05-TL’dir.
Yukarıda görüleceği üzere son dönemlerde mazotun KDV oranlarında herhangi bir artırım yapılmamıştır. KDV oranları aynı kalmakla beraber, petrolün varil fiyatı ile döviz kurunun KDV matrahını artırması nedeniyle burada devletin KDV’den elde ettiği vergi geliri toplamda tutar olarak artmaktadır. (Ancak bu durum mutlak değildir; KDV kanunun 29’uncu maddesine göre KDV de indirim sistemi vardır. Eğer benzini satan kişinin veya şirketin devreden KDV tutarı bu dönemlerde fazla ise bu şirket özelinde ödenecek KDV çıkmayacağı için devletin tahsil ettiği KDV artmayabilir.)
Kaldı ki; mazottan alınan KDV tutarı varil fiyatı ile döviz fiyatı artsa bile, yukarıda anlattığımız indirim sistemi gereği vergi mükellefi olan gerçek ve tüzel kişilerden alınan mazotun KDV tutarı (binek otomobillerde maksimum % 70’i indirilebilir) indirebildikleri ve/veya gider yapabildikleri için KDV bu manada vergi mükellefleri için nihai bir vergi değildir.
Ancak, vergi mükellefi olmayan nihai tüketiciler için mazotun alınan KDV nihai vergi olarak görülebilir.
Öte yandan, mazot üzerinden alınan ÖTV maktu olduğu için varil fiyatı ve döviz kuru artsa bile mazottan alınan ÖTV tutarı değişmemektedir.
*Motorin yerine halk dilinde anıldığı şekliyle mazot kullanılmıştır.